Merkenrecht LEGO Blokje ongeldig

[:nl]Op 14 september bevestigde het Hof van Justitie dat de vorm van het bekende LEGO blokje niet door het merkenrecht beschermd kan worden. In 2008 had het Gerecht dit ook al beslist. Het LEGO vormmerk is nietig, omdat de vorm uitsluitend bepaald is door elementen die een technisch effect hebben. Dat is het geval indien "alle wezenlijke kenmerken van de vorm beantwoorden aan de technische functie. De aanwezigheid van niet-wezenlijke kenmerken zonder technische functie is in dit verband irrelevant." Het maakt niet uit of hetzelfde technische effect met een andere vorm kan worden verkregen (dat wisten wij al sinds de zaak Philips/Remington). Nu alle vormelementen van het Lego blokje aan een technische functie beantwoorden, kan die vorm niet door het merkenrecht worden beschermd. Ook niet als de consument de vorm als merk is gaan herkennen ("inburgering"). Hiervoor is nu juist octrooibescherming nodig, maar de Lego-octrooien zijn al lang geleden vervallen.
Het vormmerk uit 1986 was een poging van de advocaat van Lego om de blokjes na het verval van de octrooien toch via het merkenrecht te beschermen. Dat lukte eerst: het OHIM verleende inderdaad een vormmerk. Maar concurrent Mega Brands vorderde met succes de nietigheid van de merkregistratie. Eerder dit jaar trok de Hoge Raad ook al een streep door de verbodsvordering van Lego jegens Mega Brands op grond van slaafse nabootsing (zie ons NIEUWS 04-2009). Hoog tijd dat Lego weer met een echt nieuw product komt!
Maarten Haak, merkenrecht advocaat[:en]On 14 September the ECJ acknowledged that the famous shape of the LEGO brick cannot be protected by trademark rights. In 2008 the General Court already decided accordingly. The 3D LEGO mark is void, as the shape exclusively serves to achieve a technical result. The fact that the same result can be achieved by other shapes using the same or another technical solution, does not alter this principle (we knew that already from the Philips/Remington case). 
This also applies "when all the essential characteristics of a shape perform a technical function, the presence of non-essential characteristics with no technical function being irrelevant in that context." 
This is what patent protection is for, but the Lego patents have long lapsed. The 3D mark of 1986 was an attempt by Lego to protect the bricks after the lapse of its patents. At first Lego succeeded: the OHIM accepted the 3D trademark. But competitor Mega Brands successfully filed a cancellation action. Earlier this year the Dutch Supreme Court also rejected Lego's call on the principle of slavish imitation (unfair competition) under Dutch law in a case between Lego and Mega Brands (see our NEWS 04-2009). It's about time for Lego to introduce another innovative toy!
Maarten Haak
[:]

Daniël Haije