Nieuwe VMT column Ebba - Tip van jouw advocaat: Hete bloemkolen van New York Pizza… Humor?
KENNISPARTNER – COLUMN VMT – De ophef was groot vanuit feministische kringen over de abri van New York Pizza. “Zo lekker kan bloemkool zijn”. Een bloot vrouwenbovenlichaam, waarbij de vrouw twee bloemkolen vasthoudt op de plaats van haar borsten.
New York Pizza prijst haar nieuwe bloemkoolbodem aan. De storm van protesten op social media was groot. Inmiddels heeft de Reclame Code Commissie (RCC) haar oordeel gegeven. Het Youtube-filmpje is prima en mag online blijven. De Abri-poster krijgt een rood licht: in strijd met de goede smaak en fatsoen.Vanwaar dat verschil? Dat zit ‘m in de humor.Klager vindt dat de beide reclame-uitingen in strijd zijn met de goede smaak en fatsoen. De vrouw wordt als lustobject getoond. New York Pizza ziet dat heel anders. Ze wil op humoristische wijze en met enige zelfspot haar nieuwe bloemkoolpizzabodem promoten. Ze heeft teruggegrepen op een oude grap van André van Duin over bloemkolen uit 1979.We weten allemaal dat goede smaak en fatsoen een kwestie is van smaak.
De discussie over wat wel en niet over de schreef gaat kan reuze fel zijn. De smaakverschillen groot. ‘Dat kán toch niet!’ versus ‘Dat moet toch kunnen!’. Om die reden is de RCC terughoudend in haar oordeel (‘marginale toetsing’).Bovendien heeft elke adverteerder ook een vrijheid van meningsuiting. Begrenzing daarvan door de RCC kan niet zomaar. De motivering moet dan aan strenge eisen voldoen. Dus beoordeelt de RCC of er een dringende maatschappelijke behoefte bestaat dat de reclame niet langer wordt gepubliceerd. Daarbij speelt een rol waar de reclame wordt gepubliceerd. Bij een abri wordt men plotseling met de uiting geconfronteerd. De voorbijganger kan zich er niet zomaar aan onttrekken. Dus dan is het sneller over de schreef. Het YouTube filmpje is volgens de RCC een zwoele parodie op de reclame voor telefonische sekslijnen. De muziek en tekst zijn heel overdreven en dik aangezet. Het is direct duidelijk dat dit een grap is en eigenlijk draait om de aanprijzing van de pizzabodem. Hoewel niet iedereen het filmpje zal waarderen, zijn de grenzen van het toelaatbare niet overschreden.Maar dat pakt heel anders uit bij de abri met de hete bloemkoolborsten.
De abri staat op een drukke locatie en is van groot formaat. De nadruk ligt op de (bloemkool)borsten die ‘lekker’ worden genoemd. Hierdoor wordt de vrouw afgebeeld als ‘lekker object”. De RCC vindt dat het afbeelden van de vrouw op deze wijze naar de hedendaagse maatstaven in strijd is met de goede smaak en fatsoen.Het devies: wie in levensmiddelenland een reclame wil maken met een knipoog, doet er goed aan om te zorgen dat het wérkelijke humor is. Echte humor helpt.En de andere tip? Vaak loont het bij TV-commercials die het risico lopen allerlei goede smaak-klachten om de oren te krijgen, om op voorhand de uitzendtijd aan te passen. Een uitzendschema ná 20.00 uur kan de Reclame Code Commissie net dat zetje geven om de commercial wél toe te laten.
Auteur: Ebba Hoogenraad, advocaat food law, kennispartner van VMTIllustratie: Larissa Sas