Niet zo kleinzielig met politie-uniform
Tygo Gernandt speelt in de tv-serie Dokter Tinus (SBS6) een klunzige agent. Op last van de Nationale Politie draagt Gernandt in het vervolg geen officieel politie-uniform. De reden: de politie herkent zich niet in het beeld dat van de politie wordt neergezet. Voor het tweede seizoen van de serie mag regisseur Pollo de Pimentel van de Nationale Politie geen gebruik maken van het politielogo op uniformen en auto’s (bron: NRC).
De auteurs- en merkenrechten op de logo’s en striping van de politie liggen bij de Staat. De afdeling Materieel en Logistiek van het Instituut Fysieke Veiligheid (IFV) handhaaft deze rechten namens de Staat. Voor het gebruik van het politielogo en/of de politiestriping in een (film)productie dient volgens informatie op de website van de politie toestemming te worden gevraagd bij het IFV. Een verzoek om toestemming gaat via een e-mail aan het IFV waarin het gewenste gebruik van het politielogo wordt toegelicht, zo mogelijk onder bijvoeging van de verhaallijn, het script en andere informatie over de productie. Het IFV vraagt vervolgens aan de politie advies over het wel of niet instemmen met het verzoek. De politie let daarbij op drie aspecten:
- worden haar taak en bevoegdheden waarheidsgetrouw in beeld gebracht?
- draagt de productie bij aan het imago van de politie?
- bestaat er risico voor de veiligheid van de burger?
Kennelijk is de politie van mening dat Gernandt’s vertolking van een politieagent niet bijdraagt aan het imago van de politie.
Ik vind het opmerkelijk dat de Staat het auteurs- en merkenrecht op deze manier inzet om de reputatie van de politie te beschermen. Het gebruiken van deze rechten om de herkenbaarheid van de politie te waarborgen kan ik billijken. Maar in de kwestie Dokter Tinus wordt een tv-producent verhinderd om een waarheidsgetrouw politie-uniform te gebruiken, enkel omdat de politie zich beschimpt voelt. Die beperking van de uitingsvrijheid van de producent lijkt mij bij uitstek niet noodzakelijk in een democratische samenleving. Nederland is ten slotte geen politiestaat.
De politie moet zich naar mijn mening serieus afvragen wat haar imago meer schaadt: een fictief personage in een tv-serie of deze – tamelijk kleinburgerlijke – rechtshandhaving. De politie moet tegen een stootje kunnen.
Daniël Haije
Dit artikel verscheen op 22 maart 2013 in NRC Handelsblad.
Petty IP protection by Dutch police
The Dutch actor Tygo Gernandt plays a clumsy police officer in the television show Doctor Tinus, broadcasted by SBS6. By order of the National Police, Gernandt is no longer allowed to wear the official police uniform in the second season. The reason: the police does not agree with the depiction of the police by the show. Director Pollo de Pimental was denied permission to use the logo of the police on the uniforms and cars used in season 2 (source: NRC Handelsblad).
The logo and striping of the police are protected by copyrights and trademark rights held by the Dutch State. The department Material and Logistics of the Institute for Safety (“IFV”) is responsible for enforcing these rights on behalf of the State. According to the website of the Dutch police, using the logo or striping in a film production requires permission of the IFV. A request for permission must be sent per e-mail to the IFV. The request must explain the use of the logo, and must include (if possible) the story line, script and further information related to the film production. The IFV will subsequently consult the police about the request. In considering the request, the police focusses on three aspects:
- Is the production a fair reflection of the tasks and powers of the police?
- Does the production contribute to the image of the police?
- Does the production imply a risk to the safety of citizens?
Apparently, the police believes that Gernandt’s interpretation of a police officer does not contribute to the image of the police.
I think it is remarkable that the State uses copyright and trademark rights to protect the image of the police. I think it is justifiable to use these rights to safeguard the recognizability of the police. However, the present case is different: a producer is being obstructed to use a truthful police uniform, just because the police feels it is being mocked. It seems to me that this limitation on the freedom of expression of the producer is unnecessary in a democratic society. After all, the Netherlands is not a police state.
In my opinion, the police has to consider what does more damage to its reputation: a fictional character in a television show or the rather narrow-minded enforcement of its IP rights. The police must be able to stand a good deal.
Daniel Haije
This article first appeared on March 22, 2013 in NRC Handelsblad.