Proplamp vs Krusning: tegelijk met ‘hetzelfde’ op de proppen?

Een ontwerpersduo brengt sinds begin 2014 de Proplamp (linksboven) op de Nederlandse markt. De lamp is er in verschillende formaten en de prijs varieert tussen de € 299 en € 1.199. Ikea verkoopt sinds eind 2014 de Krusning lamp (linksonder). De Krusning kost maar € 14,95, maar daarvoor moet de consument hem wel zelf in elkaar “proppen”. De ontwerpers van de Proplamp stapten naar de rechter: de IKEA lamp zou als slaafse nabootsing van de Proplamp moeten worden verboden. Zij beriepen zich niet op het auteursrecht om het risico op een eventuele (IE) proceskostenveroordeling bij onverhoopt verlies te voorkomen.

Slaafse nabootsing
De uitspraak benadrukt dat de lat voor een succesvol beroep op slaafse nabootsing hoog ligt: het uitgangspunt is dat iedereen vrij moet kunnen creëren. Nabootsing is toegestaan en wordt pas onrechtmatig als het voorzienbaar is dat verwarring bij het publiek kan ontstaan en de nabootsende concurrent niet alles doet wat hij redelijkerwijs kan om deze verwarring te voorkomen. Dan moest IKEA ten tijde van creatie de Proplamp dus wel kennen, aldus de Rechtbank Amsterdam. Maar dat kon het ontwerpersduo niet bewijzen. Nu er ook al andere vergelijkbare producten op de markt waren (het Umfeld), is toeval niet uit te sluiten. Daarmee valt het doek voor de makers van de Proplamp. Als bewuste ontlening echt de norm wordt (en daarover is veel discussie), dan moet je wel van goeden huize komen om een product dat veel lijkt op grond van slaafse nabootsing aan te pakken.

Zijstapje
Op IE-gebied stond IKEA ook vorige maand in de spotlights. De nieuwe tas van het modemerk Balenciaga heeft wel erg veel weg van de iconische blauwe IKEA-tas. Het prijsverschil? Een kleine € 2.000. Het antwoord van IKEA/ Acne: Inhaken + een schepje bovenop alle media aandacht. Slim!

Stephanie Reinders Folmer