Foodwatch in clinch met supermarkten over ‘sap’

Een drank is wettelijk gezien pas vruchtensap wanneer het voor 100% bestaat uit vruchtensap, zonder toevoegingen. Vruchtendranken die gedeeltelijk bestaan uit sap mogen daarom geen ‘sap’ heten. Toch gebruiken supermarkten in hun webshops het woord ‘sap’ als naam voor de algemene categorie vruchtendranken. Mag dat? Foodwatch diende hierover drie klachten in bij de Reclame Code Commissie, gericht tegen de webwinkels van Jumbo, Plus en Albert Heijn. Maar Foodwatch ving bot bij de RCC-Voorzitter: de wetgeving voor de term ‘sap’ is niet van toepassing op de indeling van (fysieke of digitale) winkelschappen. Het strenge voorschrift voor de naam ‘sap’ geldt in deze context dus niet. Ook is volgens de voorzitter geen sprake van misleiding. De consument zal niet denken dat de producten onder categorieën als ‘sap’ en ‘ongekoeld sap’ voldoen aan de wettelijke definitie van ‘vruchtensap’. Voor zover de consument het product nog niet kent zal hij bovendien in de gedetailleerde productbeschrijving lezen om wat voor product het precies gaat.

De uitspraak is behoorlijk soepel. De wettekst op zich geeft namelijk geen uitsluitsel. Naar de letter van de wet was het tegenovergestelde oordeel dus ook mogelijk. De Voorzitter vindt het vooral belangrijk dat de consument makkelijk kan navigeren in de webwinkel, aan de hand van korte en eenvoudig herkenbare productcategorieën. Daardoor is het minder belangrijk dat die categorieën exact de (wettelijke) lading dekken.

Let op: voor andersoortige producten kan de plaatsing in een bepaald productschap juist wél juridisch relevant zijn. Zeker in de context van gezondheidsartikelen en geneesmiddelen ligt het voor de hand dat streng wordt gelet op de wijze van aanbieden. Door bijvoorbeeld een kruidenpreparaat te plaatsen in het schap “pijnstillers”, zal het product juridisch gezien mogelijk gelden als geneesmiddel. Conclusie: het is belangrijk om de beslissing van de RCC-Voorzitter te zien in de specifieke context: het gaat om normale levensmiddelen in een reguliere (online) supermarkt.

Bram Duivenvoorde