Breinbrekende blokjes, zijn die beschermd?

[:nl]Wie heeft er niet de nodige verloren uren zitten in Rubiks beroemde kubus?  Een briljant idee, dat de Hongaarse bedenker Erno Rubik bepaald geen windeieren heeft gelegd. Toch is de kale uitvoering van zo’n kubus – met vlakken kleine kubusjes die om drie assen draaien - niet auteursrechtelijk beschermd. Dat blijkt althans uit de uitspraak van het Hof Arnhem van 25 september 2012 in de zaak Rubik/Beckx. Rubik daagde spelletjesmaker Beckx, omdat die laatste onder meer de Sudoku Cube (zie plaatje links) en de KamaSutra Cube op de markt bracht – kubussen die volgens hetzelfde mechaniek als de Rubiks Kubus werken, maar dan met andere plaatjes. Volgens het Hof is dit geen inbreuk op het auteursrecht.
De motivering: bij de ontwikkeling van een dergelijk logicaspelletje ligt het volgens het Hof voor de hand om voor een kubus te kiezen. Bovendien kan zo’n spel juist worden gespeeld door de vlakken met kleine kubusjes om de drie assen te draaien. De verschillende elementen volgen niet uit de creativiteit van maker Rubik, maar uit de techniek of functie van het spel. Zou deze combinatie van elementen wel auteursrechtelijk worden beschermd, dan zou er een monopolie ontstaan op het idee van deze kubus. En ideeën zijn niet door het auteursrecht beschermd, alleen de concrete uitwerking daarvan.
Wat Rubik in eerste instantie bij de Rechtbank Utrecht vergeten leek te zijn, voerde hij in hoger beroep wel aan: als de kubus zelf dan niet auteursrechtelijk beschermd is, dan zijn de gekozen kleuren op de kubus dat toch zeker wel? Het Hof geeft hem hierin gelijk. De kleurvakken hebben met de techniek niets te maken, maar komen voort uit een vrije creatieve keuze van Rubik. De auteursrechtelijke bescherming blijft dus beperkt tot de zes kleurvakken.
Kubussen met (duidelijk) andere kleuren of plaatjes dan de Rubiks gelden dus niet als auteursrechtinbreuk. Ook met een beroep op slaafse nabootsing zal zo’n kubus niet kunnen worden verboden. Die KamaSutra Cube kan veilig onder de kerstboom.
Ilse Werts, student stagiaire[:en]Who has not spent hours trying to solve the famous Rubik's cube?  A brilliant idea which the Hungarian inventor, Erno Rubik, has done particularly well out of. The basic execution of such a cube, with surfaces of small cubes that turn around three axes, is not copyright protected however, or so it seems from the ruling from the Arnhem Court of Appeal of 25 September 2012 in the case Rubik/Beckx. Rubik sued game maker Beckx, because the latter put the Sudoku Cube (see the image here on the left) and the Kama Sutra cube onto the market - cubes which work mechanically in the same way as the Rubik's cube but with different pictures. According to the Court of Appeal, this is not copyright infringement.
The reasoning: according to the Court of Appeal, it is self-evident that one would choose a cube in the development of such a logic game. Moreover, such a game can be played precisely by turning the surfaces with small cubes around the three axes. The various elements do not ensue from the creativity of the maker Rubik but from the technique or function of the game. If this combination of elements was copyright protected then there would be a monopoly on the idea of this cube, and ideas are not protected by copyright, only their concrete implementation.
What Rubik appeared to have forgotten in the first instance at the District Court of Utrecht, he put forward in appeal: if the cube is not copyright protected then the colours used on the cube surely are? The Court of Appeal found for him in this case. The colour surfaces have nothing to do with the technique but ensue from Rubik's free creative choice. The copyright protection remains limited to the six coloured surfaces.
Cubes with clearly different colours or pictures to those on the Rubik's cube therefore do not infringe copyright. Such a cube will not be prohibited even if slavish imitation is invoked. It is safe to put the Kama Sutra cube under the Christmas tree.
Ilse Werts, student intern[:]