Enzo op de boerderij – gaat dat wel goed?

Enzo Knol zette een vlog over Boerderijchips op zijn Youtube-kanaal: Enzo rijdt naar Boerderijchips in zijn (roze) Lamborghini, helpt met aardappelen inladen, rijdt op de trekker en raakt zijn autosleutels kwijt in een berg aardappelen. Enzo volgt het productieproces van aardappel tot chips, vindt zijn autosleutels terug (althans reservesleutels), unboxt thuis een doos “Boerderijchips” en wijst nog even op www.boerderijchips.nl.

Er kwam een klacht bij de RCC die werd toegewezen: op grond van de Reclamecode Social Media & Influencer Marketing 2019 (“RSM”) had duidelijk moeten zijn dat het om een betaalde samenwerking ging. Het verweer dat dit geen reclame zou zijn, gaat niet op: in de vlog komt het merk Boerderijchips vaak voorbij. Daarmee is dit gewoon reclame voor Boerderijchips. Tweede verweer: er zou geen sprake zijn van een Relevante Relatie (het met een vergoeding stimuleren van reclame op social media door een adverteerder). Maar ook dat gaat niet op, want uit een overeenkomst blijkt dat Enzo een vergoeding heeft gekregen voor zijn vlog over Boerderijchips.

Er is dus sprake van (i) reclame voor Boerderijchips en (ii) een Relevante Relatie. Dan moet die reclame ook duidelijk als reclame herkenbaar zijn. Artikel 3(b) RSM bepaalt: “Indien een Verspreider een vergoeding in geld of in natura ontvangt van de Adverteerder, dient dat uitdrukkelijk te worden vermeld in de uiting.” Volgens Enzo en Hoeksche Hoeve was het wel duidelijk dat Enzo een vergoeding had ontvangen: hij kreeg toch gratis vier dozen chips mee? De RCC legt artikel 3(b) RSM strenger uit: Enzo kreeg ook geld voor zijn vlog en dat had expliciet moeten worden genoemd.

Ik denk dat de RCC hier de RSM te streng uitlegt. Uit de tekst van artikel 3(b) RSM volgt dat in de uiting moet worden gemeld dat de uiting tegen een vergoeding tot stand is gekomen. Volgens mij verplicht de RSM niet om uit de doeken te doen waaruit die vergoeding bestaat. Dat zou ook niet passen in de systematiek van de RSM. Volgens artikel 3(c) RSM is de aard en inhoud van de Relevante Relatie in ieder geval duidelijk herkenbaar als de suggesties bij het artikel worden gevolgd, waaronder: “Deze video is mede mogelijk gemaakt door [adverteerder]”. Uit deze disclosure blijkt ook niet precies waaruit de vergoeding bestaat, maar het is volgens de RSM wel voldoende.

Niet geheel verrassend meldt Enzo nu onder zijn vlog “Deze video is mede mogelijk gemaakt door Boerderijchips van Hoeksche Hoeve B.V.”.

Daniël Haije