RCC: CO2-neutralisatieclaims moeten keihard worden bewezen

De Reclame Code Commissie (RCC) wees op 26 augustus 2021 een belangrijke uitspraak. De RCC stelt zeer zware eisen aan de onderbouwing van CO2-neutralisatieclaims.

Shell adverteerde met (onder meer) de volgende teksten: “Maak het verschil. Rij CO2-neutraal”, “CO2-neutraal rijden is nu nog makkelijker. Met compensatieAAN rij je nu automatisch CO2-neutraal” en “Wanneer je je aanmeldt voor compensatieAAN betaal je bij Shell automatisch 1 cent extra per liter brandstof, waarmee je de CO2-uitstoot van de kilometers die je rijdt, kunt compenseren. Shell compenseert dan de CO2-uitstoot vanaf de winning van de olie tot aan de benzinepomp. (…)”.

De RCC oordeelt na een klacht over deze campagne dat deze CO2-neutralisatieclaims van Shell strijdig zijn met de Milieu Reclame Code (MRC). Het in de Shell-campagne gebruikte “CO2-neutraal” wordt volgens de RCC door de consument zo opgevat, dat het schadelijke effect op het milieu van de CO2-uitstoot volledig wordt tenietgedaan door compensatiemaatregelen die Shell daar tegenover plaatst. De CO2-neutralisatieclaims worden daarom door de RCC bestempeld als absolute milieuclaims, en dan heeft de adverteerder op grond van de MRC een zeer zware bewijslast. In de woorden van de RCC: “Een absolute milieuclaim is hetzij gegarandeerd juist en om die reden toelaatbaar hetzij ontoelaatbaar.” Volgens de RCC had Shell daarom moeten aantonen (op basis van bijvoorbeeld meetgegevens) dat daadwerkelijk CO2-neutraliteit in de geclaimde zin kan worden bereikt. Shell had aannemelijk gemaakt dat zij voldeed aan bepaalde standaarden, waarin een systeem van aankoop van CO2-credits wordt gehanteerd om de uitstoot van broeikasgassen te compenseren. Maar die standaarden vormen zonder meer slechts een theoretisch, op afspraken gebaseerd systeem. Shell toonde volgens de RCC niet aan dat in de praktijk ook daadwerkelijk sprake is van volledige compensatie van nadelige milieueffecten. Daarom handelt Shell in strijd met de artikelen 2 en 3 van de MRC – aldus de RCC.

Deze uitspraak laat zien dat absoluut geformuleerde CO2-neutralisatieclaims volgens de RCC keihard moeten worden bewezen, en dat daarbij niet kan worden volstaan met verwijzing naar standaarden. De RCC eist hard bewijs dat de CO2-neutralisatieclaim in de praktijk daadwerkelijk wordt waargemaakt.

Daniël Haije